सागरी सीमा मंच (Kokan Kinarpatti) म्हणजेच कोकण किनारपट्टीवरील सागरी सीमा आणि त्याच्याशी संबंधित मुद्द्यांवर चर्चा करण्यासाठी एक महत्त्वाचा मंच. कोकण क्षेत्र म्हणजे महाराष्ट्र राज्याच्या पश्चिमी किनाऱ्याच्या विस्तृत पट्टीचा भाग, ज्यामध्ये समुद्रकिनारे, बंदरे, मच्छीमारांचे गाव, आणि विविध सागरी संसाधनांचा समावेश होतो. या किनारपट्टीचे भौतिक, पर्यावरणीय, आणि आर्थिक महत्त्व आहे, त्यामुळे सागरी सीमा मंच या मुद्द्यांवर चर्चा केली जात असून सागरी सीमा मंच हे संघटन कोकण किनारपट्टीवर सागरी सुरक्षेचा विचार रुजविण्यासाठी गेली ५ वर्षे कार्यरत आहे. याचे मुख्य लक्ष्य सुरक्षित किनारपट्टी समर्थ भारत या ध्येयापर्यंत पोचण्यासाठी सुरक्षा पर्यावरण स्वच्छता आरोग्य संघटन आर्थिक सबलीकरण या बिंदूच्या आधारीत विविध समाज उपक्रम कार्यक्रमांचे आयोजन सागरी सीमा मंचद्वारे केले जाते.
सागरी सीमा आणि महत्व:
सागरी संसाधने: कोकण किनारपट्टीला समुद्राच्या विविध संसाधनांचा वापर करणारी मोठी मच्छीमारी व समुद्र आधारित उद्योगांची उपस्थिति आहे. यामध्ये मच्छीमारी, खनिजे, आणि समुद्रातील तेल व गॅस यांचा समावेश होतो.
सागरी प्रदूषण आणि पर्यावरणीय समस्या: या क्षेत्रात समुद्र प्रदूषण एक मोठा समस्या आहे. औद्योगिक कचरा, प्लास्टिक, आणि रासायनिक पदार्थ समुद्रात मिसळल्याने समुद्राच्या पारिस्थितिकी तंत्रावर वाईट परिणाम होऊ शकतात. सागरी सीमा मंच या प्रदूषणावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी उपाययोजना आणि संरक्षण उपायांवर चर्चा करतो.
मच्छीमारी हक्क: कोकण किनारपट्टीवरील स्थानिक मच्छीमारांना त्यांच्या पारंपरिक मच्छीमारी हक्कांचा संरक्षण देणे आवश्यक आहे. तसेच, सागरी संसाधनांचा निष्कलंक आणि न्याय्य वापर करण्यासाठी कायदेशीर संरचना असावी लागते.
सागरी सुरक्षा आणि संरक्षण: किनारपट्टीवरील सागरी सुरक्षा, समुद्रातील कोंडी आणि तस्करीसाठी एक महत्त्वाचा मुद्दा आहे. यासाठी अधिक सुसंगत सुरक्षेची आवश्यकता असते, जेणेकरून समुद्रातील चोरी, तस्करी आणि दुसरे खतरनाक घटक रोखता येतील.
सागरी सीमा मंच संघटना :
सागरी सीमा मंच संघटनेंन छत्रपती शिवाजी महाराज यांचे ३५० वे वर्ष शिवराज्याभिषेक गेल्या वर्षी पुर्ण झाल्याचे औचित्य साधून पहिली परिक्रमा थेट कुलाबा ससून गोदी ते विजयदुर्ग (सिंधुदुर्ग) पर्यंत सागरी जलदुर्गांना भेटी देवून अभ्यास संपन्न केला आहे. परिक्रमेतून संघटन सुरक्षेची जाणीव राखत खरा इतिहासाचा अभ्यास करून छत्रपती शिवाजी महाराजांनी उभा केलेला आरमाराचे स्मरण अस्तित्व जागृता रहावी यासाठी किनारपट्टीवरील कोळीवाडांमध्ये सुरक्षा आरोग्य स्वच्छता अस्तित्व जतन करावे.
हे ही वाचा :
सहाय्य्क प्राध्यापकाच्या ५०० हुन अधिक जागांची भरती; जाणून घ्या सविस्तर माहिती